Afganistan’ın en büyük sorunu yolsuzluk

odakulebuda

New member
Katılım
26 Eki 2020
Mesajlar
1,951
Puanları
0
Afganistan’ın en büyük sorunu yolsuzluk Afganistan’da askeri danışmanlık yapan emekli Albay Ediz Ekinci, Afganistan’ı ve Taliban idaresinin muhtemel tesirlerini Yeni Şafak’a anlattı. “Afganistan, kendisine has dinamiklere sahip bir ülkedir” diyen Ekinci, sorulara şu karşılıkları verdi:

Afganistan, Cumhuriyet tarihimizin en büyük yardımını yaptığımız ülke. Türkiye neler kattı?

Türkiye ile birlikte çağdaşlaşma hareketlerine başlıyor Afganistan. Türkiye’den biroldukca hekim, hemşire, öğretmen, subay gidiyor Afganistan’a. O denli ki Afgan ordusunda kullanılan askeri tabirler bile Türkçe; kolordu, karavana, çavuş.


SONLARIN ÇOK ÖTESİNİ TESİRLER

Tabloyu Afganistan özelinde değerlendirdiğimizde dünyayı neler bekliyor?


Afganistan’da bugün yaşananların tesiri ülke hudutlarının hayli ötesine önemli tesirleri olacaktır.

Ne büyüklükte bir tesirden bahsediyoruz?

Mevcut kaosun yükü bölge ülkelerinin omuzlarına binecek. Milletlerarası toplumun hareketsizliği de bunun değerli bir göstergesi. Fakat biraz evvel söz ettiğim üzere bu dalganın kendilerini yutması kaçınılmazdır.


TEK TİP TALİBAN YOK

Kimdir Afganlar? Sosyo-politik yapısı nasıldır?


Politik şekillenmede etnik kimlikler öne çıkıyor. Ülkede tek tip bir Taliban’dan kelam etmek de epey mümkün değil. Her vilayetin güvenlik dinamikleri birbirinden epeyce farklı. Asayiş olaylarında kendine Taliban süsü veren hayli sayıda silahlı cürüm örgütü de bulunuyor. Taliban’ın ülkeyi ‘kontrol altına almasıyla’ birlikte birtakım devletler muhakkak rezervlerle Taliban’la görüşebileceklerini açıklıyorlar. Evet bu gerçek yaklaşımdır. Ancak burada benim kaygım bu Taliban hangi Taliban’dır sorusuna verilecek karşılıkta yatmakta. Ya her insanın kendine göre bir Taliban’ı var ise, ki kuvvetle mümkün var. Bu durum Afganistan’ı gelecek periyotta daha da kırılgan hale getirecek.

PROBLEMLERİN TEMEL KAYNAĞI YOLSUZLUK

Halkın büyük çoğunluğu Taliban’ın var olmasının getirdiği problemlerle boğuşmaktan yorgun ve bitap düşmüş durumda. Halkın en temel gereksiniminin besin değil adalet olduğunu gördüm ben. Bu niçinle Taliban’ın hükümet ettiği senelera hasret hisleriyle bahsettikleri tek olgu adalet. Afganistan’ın uzun bir liste halindeki sıkıntılarının temel kaynağı yolsuzluklar. Afganistan yolsuzluk ve usulsüzlüklerle zehirlenmiş bir ülke. Biroldukça ülke bağışlarla ülkeye katkıda bulunuyor. Lakin kaynaklar hiç bir biçimde yerinde yahut faal kullanılmıyor. Türkiye hastane, okul, cami yaparken bunlar köy çeşmesi açılışı yapardı. daha sonra Türklere sorarlar, niye tüfeğinizde mermi yok? Yok, zira biz mermi atmaya gelmedik buraya.

ABD’den geriye güvensizlik kaldı

Taliban’ın aktifliği konusunda neler söyleyebilirsiniz?


Afganistan’da hiç bir vakit ABD ve NATO ve dahi merkezi hükümet Kabil’in 20 kilometre ve ötesine hâkim olamamıştı. Kabil’deki denetim de büyük ölçüde Türkiye’nin yıllarce Kabil Bölge Komutanlığı bakılırsavinde bulunmasından ve Kabil’in müdafaasından sorumlu Afgan 111. Tümen’deki önder takımları ve askerleri eğiten Türk askerinin varlığı olmuştur. ABD’nin ve Batılı devletlerin 11 Eylül ataklarından hiç bir sorumluluğu olmayan insanların ülkesi Afganistan’da onca vefat ve yıkımla geçen 20 yıl sonunda hiç bir şey olmamış üzere rastgele bir sorumluluk yüklenmeden terk etmeleri başta ABD olmak üzere Batılı ülkelere karşı beşerler üzerinde derin bir güvensizlik ortaya çıkaracaktır.

BATI’NIN EGOLARI VE HİBRİD HARP

Türkiye, Afganistan’da hiç bu biçimde olaylar yaşamadı ancak faal de kılmadılar. niye?


Türkiye, NATO merkezi Belçika’da kaç sefer söz etti bunu bu Batılı dostlara. Türkiye üzere bir üyeniz var, niye onun uzmanlığından yararlanmıyorsunuz. Akıl almaz egoları yüzünden muhtemelen. Afganistan’ı işgal ettiğinde de, terk edip gittiğinde de daima tıpkı zihin haritasını görüyorsunuz. Kendisi haricindekileri pek de insan sınıfına koymamak. İşte bizim rolümüzün başladığı yerde tam burası. Hibrid harbin her nevisiyle bizi karşı karşıya bırakacaklarına da emin olalım.

Göç iki kat artabilir

Önemli bir Afgan göçü tehdidinden bahsediliyor?


aslına bakarsan var olan insani trajedi Taliban idaresiyle birleşince ülkeden kaçışlarda geçen periyoda bakılırsa en 2-3 kat artış beklenmelidir. Bu sistemsiz göç dalgalarının başta Türkiye olmak üzere bölge ülkelerini toplumsal, ekonomik, siyasi ve asayiş bahislerinde güçlü sınamalara tabi tutacağı açıktır.
 
Üst