Rusya’ya bu daveti yaparsanız kolunuzu kaptırırsınız

odakulebuda

New member
Katılım
26 Eki 2020
Mesajlar
1,951
Puanları
0
Rusya’ya bu daveti yaparsanız kolunuzu kaptırırsınız Kazakistan olaylarının nereden, nasıl kaynaklandığını herkes merak ediyor lakin artık bu bir istihbarat sorunu. Artı ikincil bahis. Yakıt artırımına kızıp olacak işleri aştı. Mutabık kalınan, ‘yaşamın olağan akışı’nın haricinde olduğu. Kendiliğindeni geçti. Yani gelişmeler için ‘olağan şüpheli’ ve varsa ‘sıra dışı şüpheli’ bulmamız gerekiyor…

Ülkenin jeopolitik, ekonomik hazineleri o kadar vaadkâr ki, üç üstün gücün çıkarlarını barındırıyor ve ‘fail’ olmak için hepsinin makul niçinleri var. Bir numaralı aday, Rusya. Dahası, Nur-Sultan ‘Beni kurtar’ diye elini Moskova’ya uzattı. Rastgele muhteşem güce ancak bilhassa Rusya’ya bu davette bulunursanız, kolunuza veda edebilirsiniz. Artık yeni bir global kangren var…

Teyelin attığı yer Ukrayna olsa da, daima bahsetmiş olduğumiz yırtığın Kazakistan’a ve oradan Çin’e uzayan ‘ameliyat’ izleri artık görülüyor.

Kazakistan’da gelişen kriz, dünden itibaren başlayan Rusya ile Batı (ABD, NATO, AGİT, azıcık AB) içindeki kritik görüşmelerin vakit içindemasından bağımsız düşünülemez. niçinlerden biri bu.

***

İkinci niye, ‘Türk Devletleri Teşkilatı’na gelen bir karşılık mı diye tetkik ediliyor; Rusya’nın bir yandan Ermenistan-Azerbaycan savaşı çıktılarından olan, ‘altılı yahut 3+3’ formülüyle söz edilen ülkeler birliğini, nihayet son İstanbul tepesiyle artık siyasi/stratejik boyuta terfi eden TDT’nin önünü kesmek, en azından ‘bahçenin sahibini hatırlatmak’ emeli taşıdığı akla geliyor…

Kimi Batı merkezli medya organları bunu büyüterek/istismar ederek verdiler. Doğruluk hissesi başka, Batı için kullanışlı olma hali farklı. Dikkat etmek gerekiyor.

Şu kadarı tamam, TDT ülkeleri bu gelişmeden mutlu olmadılar. Ne yazık ki, son yüzyılın travmalarını da bilinçaltından yüzeye çıkarmış olmalı. Gerçekten Türkiye haricinde bu ülkelerden ‘yardıma hazırız’ tepkisi çabucak gelmedi. Ankara’nın teşvik etmesinden daha sonra gerçekleşti.

Cumhurbaşkanı’nın bu ülkelerin ve Kazakistan’ın önderleriyle, Dışişleri Bakanı’nın da Lavrov’la görüşmesi bu kalemdendi. ABD ve Çin’in tavırları da olağan olarak merak konusu ve şu ana kadar mevzuyu ortadan gördüler.

Ama ülkede yaşanan olaylar bizatihi gelişmediyse ya da başta ‘masum hareketler’ olarak başlayan şovlar kısa müddette farklı boyuta evrildiyse, Rusya’nın vaziyet etmesini gerektiren bu hareketleri kim kurguladı?

Cumhurbaşkanı Tokayev’e bakarsanız tertip aklının ve iç oyuncuların ‘dışarıdan’ geldiğini alenen söylüyor. Bu haliyle Batı mahreçli bir ‘renkli devrim’den mi bahsediyor yoksa kendini davet ettiren Rusya’dan mı tartışmalı. Ancak davet Rusya’ya gitti…

Puzzle’ın bir öteki modülü, daha doğrusu en gıllıgışlı kısmı iktisatla ilgili. Kazakistan büyük zenginlikler barındıran bir ülke. Bu varlıklar hem örneğin Çin üzere ülkeler tarafınca ithal ediliyor ve direkt yatırımları mevcut.. birebir vakitte milletlerarası şirketlerin kritik eserler, özellikle güç konusunda konsorsiyumları var. Kimi ararsanız; 90’lı yılların ortalarından günümüze İngiliz, Amerikan, Rus, Çin firmaları burada. Kimi hammaddeler de sahiden stratejik. Para işi burada da bitmiyor; Kazak ve Rus oligarklar var. Hem birbirleriyle hem ismi geçen ülkelerin hükümetleriyle alakalılar. Kazakistan’da nitekim ne olduğunu, şebekeyi izah ve kaosun nereye varacağını kestirmek sağlam uzmanlık gerektiriyor. ‘İstihbarat’ dememiz o yüzden…

Çin demişken… TDT Pekin’i aslına bakarsanız huylandırmıştı. Kazakistan’ın ‘İpek Yolu’ üstündeki hâkim pozisyonu, Rus atılımını dikkatle izlemelerini getirecektir. Biroldukca uzmanın altını kalın kalın çizdiği Rusya’ya nüfuz eden Çin yükü, Kremlin’in Kazakistan üzerinden baraj kurmasını getirebilir. birebir vakitte, Rusya-ABD istikrarları de Çin’i üzmeye gelmez. Hülasa, her iki ülke birbirini bu evrede kırıp-dökmemek için hassasiyet gösterecektir.

***

Pekala, Ankara bu atağa ne yanıt verecek? Türkiye-Rusya bağlarının bahis başlıkları bir tıp ortak hayatı taraflara dayatıyor. Atlatılan handikaplar hatırlandığında şu ana kadar uygun yönetim edildiği de söylenebilir. Bu yüzden anlaşamadıkları konularda birbirlerine karşı öbür kozlarını bir ileri sürüp bir geri çekmeye devam edeceklerdir.

Mevzuyu ‘uluslararasılaştırmak’ bir prosedür. Olabilir. Fakat bu da bölgede Batı tesirini besleyecektir. İnce görmek gerekiyor. Bir de, ‘Türk Baharı’ derdi var. Az ihtimal fakat boşlanamaz.

Kriz, Türkiye’nin, Rusya’nın Batı/NATO’yla ilgilerinde şiddetli gri alanlar yaratacak. bahsetmiş olduğumiz ocak ayı tepeleri buna dâhil. ABD Dışişleri Bakanı Blinken ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ile yapılan görüşmeler açıkça yazabiliriz ki, işte bu müzakerelerde Ankara’yı arkalamakla ilgiliydi.

Batı, Rusya’nın doğu sonlarında daha ileri gidebilecek düzeneklere şu an sahip değil. Rusya da Batı’nın üzerine yürümek konusunda-saydığı kuralların reddedilmesi başka konu-hevesli sayılmaz. Üstüne, Avrupa ülkeleri de Rusya’ya tutum almak, ortada kalmak konusunda istekli değil. Almanya’nın yeni Dışişleri Bakanı bu olaylar yaşanırken Washington’daydı. Ne çıkar nazaranceğiz lakin Şansölye’nin ABD’nin gerisinden yürümek konusunda ayak sürüdüğünü bakılırsabiliyoruz. Fransa hakeza.

AB de o denli; müzakerelerde dışlandıklarını düşünüyorlar. Hatta AB ‘Dışişleri Bakanı’ Borrel, ‘Avrupa güvenliği tartışılırken tarafsız seyirci olamayız’ dedi. Daha kelam sahibi olmak için sızlanıyorlar.

Kazakistan evrakı taze. Fakat sabit şu; Baltıklar’dan Çin’e kadar dikiş yerleri atıyor…
 
Üst