odakulebuda
New member
- Katılım
- 26 Eki 2020
- Mesajlar
- 1,951
- Puanları
- 0
ABD’nin tahtını sallıyor: Pekin’den Körfez çıkarması Müttefikleri tarafınca “güvenilmez” yaftası yiyen ve nüfuzunu her geçen gün yitiren ABD’nin Körfez’deki boşluğunu Çin dolduruyor. ABD Lideri Joe Biden, temmuz ayındaki Riyad ziyareti sırasında “ABD, Orta Doğu’da Rusya, İran yahut Çin’in doldurabileceği hiç bir boşluk bırakmayacak” cümlelerini sarf etmiş ve Körfez’deki ilgilerinden kolay kolay vazgeçmeyeceğinin sinyallerini vermişti. Fakat Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in Suudi Arabistan ziyareti ve yapılan mutabakatlar, “Körfez’in hamisi ABD” algısının kan kaybettiğini ortaya koydu. Şi, 7-9 Aralık tarihleri içinde Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da düzenlenen Çin-Arap Ülkeleri Zirvesi’ne katıldı. Tepede Çin-Körfez iş birliğini güçlendirme sonucu alınırken, Riyad ve Çin içinde 34 yeni ticari muahede imzalandı. Suud Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, doruğa vekaleten başkanlık etti. Çin ile Körfez iş birliğine ait açıklamalarda bulunan Selman, doruğun, “Yeni bir tarihi çağ başlatmış olduğunı” belirtti.
BÖLGESEL SIKINTILARDA FAAL OLACAK
Suudi Arabistan haber ajansı SPA’ya nazaran, Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in yanı sıra Arap ülkelerinden önderlerin geniş iştirakiyle düzenlenen tepenin kapanış bildirisi yayınlandı. “Riyad Bildirisi” ismini taşıyan metinde Çin ile Arap ülkeleri içinde farklı alanlarda iş birliğini derinleştirme ve stratejik paydaşlığı pekiştirme konusunda görüş birliği sağlandı. Bildiride, Filistin probleminin Orta Doğu’nun temel sıkıntısı olduğu ve bu meseleye iki devletli tahlil modeline binaen adil ve kalıcı tahlil bulunması gerektiği kaydedildi. Suriye, Libya ve Yemen’de yaşanan krizlere tahlil bulmak için milletlerarası ve bölgesel seviyede ortak hareket edilmesi gerektiğine değinilen bildiride, Lübnan, Somali ve Sudan’ın; istikrarın sağlanması, kalkınma ve terörle uğraşta harcadığı eforun da desteklenmesi istendi.
Şİ: FİLİSTİN SORUNU ÇÖZÜLMELİ
Bildiri Çin’in, tahlil üretilemeyen ve kangrenleşen bölgesel meselelerde daha etkin bir rol oynayacağı sinyalini verdi. Tepede açılış konuşması yapan Cinping’in Orta Doğu’nun en hassas sorunu olan Filistin sorunu üzerinde durması da dikkat çekti. Çin Devlet Lideri, ülkesinin, başşehri Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasını desteklediğini söylemiş oldu. “Filistin halkının gördüğü tarihi zulüm ve yasal haklarının pazarlık konusu yapılması sürdürülemez.” diyen Şi, Filistin’e Birleşmiş Milletler’de (BM) tam üyelik verilmesi gerektiğini lisana getirdi. Şi’nin tepenin açılış konuşmasında Filistin meselesine değinmesi, Körfez ülkelerinin itimadını kazanma teşebbüsü olarak değerlendirildi.
PEKİN, BİDEN’IN ALAMADIĞINI ALDI
Biden, Riyad ziyareti öncesinde ve ziyaret sırasında, Batı’daki güç krizini hafifçeletmesi ismine Körfez’den petrol üretimini artırması talebinde bulunmuştu. Lakin OPEC+ kümesinin günlük petrol üretimini kasımdan itibaren 2 milyon varil azaltma sonucu aldı. Kelam konusu gelişme, “Biden’ın Körfez üzerinde yaptırım gücünü yitirdiği” yorumuna niye olmuştu. Tepe daha sonrası imzalanan mutabakatlarda, Çin ve Körfez ülkeleri içindeki petrol ve doğal gaz ticaretinin artırılacağı kaydedildi.
TİCARET YUAN’LA YAPILACAK
Şi konuşmasında, Çin’in Körfez’den daha fazla doğal gaz ithal etmeyi hedeflediğini ve petrol ithalatını büyük oranda artıracaklarını tabir etti. Pekin idaresi, Körfez’le fosil yakıt ticaretinin Çin para ünitesi “Yuan” cinsinden yapılmasına yönelik çalışmaların sürdüğünü kaydetti. Riyad ise, ticaretlerini Çin para ünitesi üzerinden sürdürmede bir mani olmadığını, lakin güç alanında yapılan mutabakatların Yuan üzerinden yapılmadığını belirtti. Çin Dışişleri Bakanlığı, evvelki gün iki ülke içinde Yuan cinsinden birinci süreçlerin gerçekleştiğini duyurmuştu.
KAPSAMLI STRATEJİK ORTAKLIK
Suudi Arabistan ve Çin, “Kapsamlı Stratejik Ortaklık” muahedesinin yanı sıra başta güç, inşaat ve teknoloji olmak üzere bir dizi mutabakata imza attı. Çin şimdiki olarak Suudi Arabistan’ın en büyük ticaret ortağı pozisyonunda. Riyad’ın ihracat ve ithalatının yaklaşık yüzde 20’si Pekin’le yapılan mutabakatlardan oluşuyor. Son yapılan mutabakatlar kapsamında, “Çin’in en büyük petrol tedarikçisi Riyad” olma amacı duyuruldu. Mutabakatlar kapsamında Çin menşeli teknoloji firması Huawei’nin Suud’a büyük bir üretim tesisi kuracağı söz edildi. Şi, Pekin’in bölgeye 5G teknolojisi tahsis etme üzerinde çalışacağını da kelamlarına ekledi. Washinton idaresi, Huawei menşeli 5G altyapısının Pekin’e istihbarat imkanı sunacağı Orta Doğu’da nüfuz elde edeceği sebebi öne sürülerek karşı çıkıyor.
Beyaz Saray sakin karşıladı
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in Riyad idaresiyle savunma, güç ve teknoloji alanında yaptığı işbirliği mutabakatına ait, Suudi Arabistan’dan Çin ile ABD içinde seçim yapmasını istemeyeceklerini söylemiş oldu. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, Çin ile iş birliği yapmalarının ABD’nin aleyhine olmadığını söylemiş oldu. İslam İşbirliği Teşkilatı da (İİT), tepenin sonuçlarının Arap-Çin dostluğu ile ortak çıkarlarına hizmet edeceğini ve Arap ülkeleri ile Çin içindeki iş birliği ve iştirake yeni bir ivme kazandıracağını belirtti.
Washington’dan Afrika hamlesi
Çin’in Orta Doğu atılımlarına karşılık, Beyaz Saray’dan da bir atılım geldi. ABD Lideri Joe Biden, Afrika Birliği’nin G20’ye kalıcı üyelik kazanmasına dayanak vereceğini deklare etti. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi’nin Afrika işlerinden sorumlu üst seviye yöneticisi Judd Devermont yaptığı açıklamada, “Afrika’nın milletlerarası örgütlerde ve teşebbüslerde masada kalıcı koltuklara sahip olmasının vakti fazlacatan geçti” dedi. Beyaz Saray’ın bu atılımı, Afrika üzerinde ekonomik yollarla derin bağlar kurmuş olan Çin karşısında nüfuz kazanma teşebbüsü olarak yorumlandı. ABD, ağustos ayında Afrika’nın Sahra Altı bölgesinde Çin ve Rusya’nın alan kazanmasını tehlikeli olarak yorumlamış, kendisi ile iştirak kurmak isteyecek Afrika ülkeleriyle savunma işbirliğini genişletme kelamı veren bir strateji bildirisi yayınlamıştı. Kasım ayında ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Washington’ın Afrika’ya altyapı muhtaçlıkları konusunda yardım etmek harekete geçilmesi gerektiğini belirtmişti. Çin’in Afrika’da büyük yatırımları bulunuyor. Afrika ülkeleri, altyapı yatırımları için gerekli bütçeyi Pekin’le yaptığı mutabakatlardan sağlıyor.
BÖLGESEL SIKINTILARDA FAAL OLACAK
Suudi Arabistan haber ajansı SPA’ya nazaran, Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in yanı sıra Arap ülkelerinden önderlerin geniş iştirakiyle düzenlenen tepenin kapanış bildirisi yayınlandı. “Riyad Bildirisi” ismini taşıyan metinde Çin ile Arap ülkeleri içinde farklı alanlarda iş birliğini derinleştirme ve stratejik paydaşlığı pekiştirme konusunda görüş birliği sağlandı. Bildiride, Filistin probleminin Orta Doğu’nun temel sıkıntısı olduğu ve bu meseleye iki devletli tahlil modeline binaen adil ve kalıcı tahlil bulunması gerektiği kaydedildi. Suriye, Libya ve Yemen’de yaşanan krizlere tahlil bulmak için milletlerarası ve bölgesel seviyede ortak hareket edilmesi gerektiğine değinilen bildiride, Lübnan, Somali ve Sudan’ın; istikrarın sağlanması, kalkınma ve terörle uğraşta harcadığı eforun da desteklenmesi istendi.
Şİ: FİLİSTİN SORUNU ÇÖZÜLMELİ
Bildiri Çin’in, tahlil üretilemeyen ve kangrenleşen bölgesel meselelerde daha etkin bir rol oynayacağı sinyalini verdi. Tepede açılış konuşması yapan Cinping’in Orta Doğu’nun en hassas sorunu olan Filistin sorunu üzerinde durması da dikkat çekti. Çin Devlet Lideri, ülkesinin, başşehri Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasını desteklediğini söylemiş oldu. “Filistin halkının gördüğü tarihi zulüm ve yasal haklarının pazarlık konusu yapılması sürdürülemez.” diyen Şi, Filistin’e Birleşmiş Milletler’de (BM) tam üyelik verilmesi gerektiğini lisana getirdi. Şi’nin tepenin açılış konuşmasında Filistin meselesine değinmesi, Körfez ülkelerinin itimadını kazanma teşebbüsü olarak değerlendirildi.
PEKİN, BİDEN’IN ALAMADIĞINI ALDI
Biden, Riyad ziyareti öncesinde ve ziyaret sırasında, Batı’daki güç krizini hafifçeletmesi ismine Körfez’den petrol üretimini artırması talebinde bulunmuştu. Lakin OPEC+ kümesinin günlük petrol üretimini kasımdan itibaren 2 milyon varil azaltma sonucu aldı. Kelam konusu gelişme, “Biden’ın Körfez üzerinde yaptırım gücünü yitirdiği” yorumuna niye olmuştu. Tepe daha sonrası imzalanan mutabakatlarda, Çin ve Körfez ülkeleri içindeki petrol ve doğal gaz ticaretinin artırılacağı kaydedildi.
TİCARET YUAN’LA YAPILACAK
Şi konuşmasında, Çin’in Körfez’den daha fazla doğal gaz ithal etmeyi hedeflediğini ve petrol ithalatını büyük oranda artıracaklarını tabir etti. Pekin idaresi, Körfez’le fosil yakıt ticaretinin Çin para ünitesi “Yuan” cinsinden yapılmasına yönelik çalışmaların sürdüğünü kaydetti. Riyad ise, ticaretlerini Çin para ünitesi üzerinden sürdürmede bir mani olmadığını, lakin güç alanında yapılan mutabakatların Yuan üzerinden yapılmadığını belirtti. Çin Dışişleri Bakanlığı, evvelki gün iki ülke içinde Yuan cinsinden birinci süreçlerin gerçekleştiğini duyurmuştu.
KAPSAMLI STRATEJİK ORTAKLIK
Suudi Arabistan ve Çin, “Kapsamlı Stratejik Ortaklık” muahedesinin yanı sıra başta güç, inşaat ve teknoloji olmak üzere bir dizi mutabakata imza attı. Çin şimdiki olarak Suudi Arabistan’ın en büyük ticaret ortağı pozisyonunda. Riyad’ın ihracat ve ithalatının yaklaşık yüzde 20’si Pekin’le yapılan mutabakatlardan oluşuyor. Son yapılan mutabakatlar kapsamında, “Çin’in en büyük petrol tedarikçisi Riyad” olma amacı duyuruldu. Mutabakatlar kapsamında Çin menşeli teknoloji firması Huawei’nin Suud’a büyük bir üretim tesisi kuracağı söz edildi. Şi, Pekin’in bölgeye 5G teknolojisi tahsis etme üzerinde çalışacağını da kelamlarına ekledi. Washinton idaresi, Huawei menşeli 5G altyapısının Pekin’e istihbarat imkanı sunacağı Orta Doğu’da nüfuz elde edeceği sebebi öne sürülerek karşı çıkıyor.
Beyaz Saray sakin karşıladı
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in Riyad idaresiyle savunma, güç ve teknoloji alanında yaptığı işbirliği mutabakatına ait, Suudi Arabistan’dan Çin ile ABD içinde seçim yapmasını istemeyeceklerini söylemiş oldu. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, Çin ile iş birliği yapmalarının ABD’nin aleyhine olmadığını söylemiş oldu. İslam İşbirliği Teşkilatı da (İİT), tepenin sonuçlarının Arap-Çin dostluğu ile ortak çıkarlarına hizmet edeceğini ve Arap ülkeleri ile Çin içindeki iş birliği ve iştirake yeni bir ivme kazandıracağını belirtti.
Washington’dan Afrika hamlesi
Çin’in Orta Doğu atılımlarına karşılık, Beyaz Saray’dan da bir atılım geldi. ABD Lideri Joe Biden, Afrika Birliği’nin G20’ye kalıcı üyelik kazanmasına dayanak vereceğini deklare etti. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi’nin Afrika işlerinden sorumlu üst seviye yöneticisi Judd Devermont yaptığı açıklamada, “Afrika’nın milletlerarası örgütlerde ve teşebbüslerde masada kalıcı koltuklara sahip olmasının vakti fazlacatan geçti” dedi. Beyaz Saray’ın bu atılımı, Afrika üzerinde ekonomik yollarla derin bağlar kurmuş olan Çin karşısında nüfuz kazanma teşebbüsü olarak yorumlandı. ABD, ağustos ayında Afrika’nın Sahra Altı bölgesinde Çin ve Rusya’nın alan kazanmasını tehlikeli olarak yorumlamış, kendisi ile iştirak kurmak isteyecek Afrika ülkeleriyle savunma işbirliğini genişletme kelamı veren bir strateji bildirisi yayınlamıştı. Kasım ayında ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Washington’ın Afrika’ya altyapı muhtaçlıkları konusunda yardım etmek harekete geçilmesi gerektiğini belirtmişti. Çin’in Afrika’da büyük yatırımları bulunuyor. Afrika ülkeleri, altyapı yatırımları için gerekli bütçeyi Pekin’le yaptığı mutabakatlardan sağlıyor.