Bingöl’de 4 bin 500 yıllık tarihin izi, kazılarla gün yüzüne çıkarıldı

Pinar

Global Mod
Global Mod
Katılım
25 Mar 2021
Mesajlar
2,015
Puanları
36
SOLHAN, BİNGÖL (AA) – Bingöl‘ün Solhan ilçesinin Murat köyünde üretimi tamamlanan Kalehan 2 Barajı niçiniyle sular altında kalan Murat Höyük ve Murat Zirve‘de yapılan kurtarma kazılarıyla 4 bin 500 yıllık tarihin izleri gün yüzüne çıkarıldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün müsaadesi doğrultusunda Elazığ Müze Müdürü Ziya Kılınç başkanlığında kurulan 158 kişilik takım tarafınca, Kalehan 2 Barajı niçiniyle sular altında kalan Murat Höyük ve Murat Zirve’de 2018-2019 yılları içinde hafriyat çalışması yürütüldü.

Kurtarma kazılarında, Erken Tunç ve Geç Demir Çağı ile Urartu ve Bizans periyoduna ilişkin yapı kalıntıları, seramik, çini, alçı kabartma, ok ucu, hayvan figürleri, çeşitli dokuma, tarım, mutfak ve mesken eşyası, kemik eşyalar, tıbbi alet, sikke üzere tarihi yapıtların modüllerinden oluşan binlerce nesne bulunarak Elazığ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nde muhafaza altına alındı.

Murat Zirve’deki hafriyat çalışmalarında bulunan Urartu devrine ilişkin içerisinde bir iskeletin yer aldığı mezar buluntusundan çıkarılan yılan başlı bilezik ve bitkisel motifli kemer kesimi, çocuklara süt vermek için kullanıldığı iddia edilen emzik, 4 bin 500 yıllık olduğu tespit edilen buğday taneleri ile metal, kemik, cam, pişmiş toprak ve hayvan boynuzundan yapılmış tarihi eser niteliğindeki çeşitli eşyalar tarihe ışık tutuyor.

Murat Höyük’te de 2019’da hafriyata başladıklarını aktaran Kılınç, alanlardaki arkeolojik yapıtları kurtarmak için üşenmediklerini belirtti.

4 bin 500 yıllık tarihin izleri

Kılınç, hafriyatta 4 farklı kültür katmanı tespit ettiklerini, en üst katmanda Bizans, 2. katmanda Geç Demir Çağı, 3. katmanda Urartu periyodu ve en alt katmanda ise MÖ 2500’e kadar uzanan Erken Tunç Çağı’na ilişkin izlere rastladıklarını söylemiş oldu.

Eser yoğunluğunun daha hayli Urartu periyoduna ilişkin olduğunu ve yapıtların yaklaşık 4 bin 500 bin yıllık tarihe ışık tuttuğunu aktaran Kılınç, şöyleki devam etti:

“Murat Zirve’de mezar buluntusuyla karşılaştık ve bu Urartu devrine ilişkin bir mezardı. Zira gerek yılan başlı kol bileziği gerekse bir kemer kesimindeki motifler Urartu devrine aitti. Bunlar ünik sayabileceğimiz eserler, Murat Höyük’deki hafriyatta ise emzik olabileceğini düşündüğümüz çocuklara süt vermek için kullanılan minyatür kaplara rastladık. Bir seramik modülü içerisinde kömürleşmiş buğday tanelerine rastladık. Bunları tahlil için TÜBİTAK’a gönderdik, MÖ 9. yüzyıla tarihlendirildi, biz de genel bir görüşle Urartu devrine tarihlendirdik.”

236 envanterlik eser su altında kalmaktan kurtarıldı

Hafriyatlarda yoğunlukta metal, kemik, cam, ahşap ve pişmiş topraktan yapılmış eşyaların kesimlerinden oluşan binlerce nesne bulduklarını anlatan Kılınç, bu eşyaların vakit içerisinde tahrip olmasından dolayı tüm biçimde fazlaca az sayıda eser bulabildiklerini lisana getirdi. Kılınç, konuşmasını şöyleki sürdürdü:

“Kazıda, toplam 236 envanterlik eser yani tümlenmiş, ne olduğu bilinen eser su altında kalmaktan kurtarıldı. Bunlar emaneten Elazığ Müzesi’nde duruyor. İleride Tunceli Müzesi üzere Bingöl’de de müze açıldığı vakit nasıl Tunceli’nin yapıtlarını geri verdiysek bunları da ilişkin olduğu topraklara Bingöl’e göndereceğiz. Kimilerinin onarımı tamamladık.”

Eserler 2 kitapta toplandı

Murat Zirve ve Murat Höyük’te yapılan çalışmanın Bingöl’ün tarihli birinci kapsamlı arkeolojik hafriyat olduğunu söz eden Kılınç, büyük özveriyle yapılan bu çalışmayı ölümsüzleştirmek için Murat Höyük ve Murat Zirve ismini verdikleri iki kitap hazırladıklarını bildirdi. Kılınç, şunları kaydetti:

“Yaptığımız çalışmaları tek tek resmederek bulduğumuz buluntular ayrıyeten kitaba işlendi, mimari yapının çizimleri yapıldı. Yetkili firma ve müze uzmanlarının yaptığı çalışmalar doğrultusunda Fırat Üniversitesinden Dr. Öğr. Üyesi Abdulkadir Özdemir’in de nezaretinde kitap haline dönüştürdük ve yaptığımız çalışmanın ölümsüzleştirilmesi projesi gerçekleşti.”

AA / İsmail Şen – Son Dakika Haberleri
 
Üst