Gölyazı’daki hafriyatlar Apollonia isim Rhyndacum Antik Kenti’nin tarihine ışık tutacak

Pinar

Global Mod
Global Mod
Katılım
25 Mar 2021
Mesajlar
2,023
Puanları
36
BURSA (AA) – Avrupa’nın en hoş kasabaları içinde gösterilen ve “Küçük Venedik” olarak nitelendirilen Bursa‘nın Nilüfer ilçesindeki turistik Gölyazı Mahallesi’nde, bölgenin Helenistik periyot yerleşmesine ışık tutması beklenen Apollonia isim Rhyndacum Antik Kenti hafriyatları devam ediyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığının müsaadesiyle, Bursa Müze Müdürlüğünün başkanlığında ve Nilüfer Belediyesinin sponsorluğunda nekropol ve kutsal alanın akabinde 16 Ağustos’ta başlayan tiyatro alanındaki hafriyatlar, Bursa Uludağ Üniversitesinin (BUÜ) bilimsel danışmanlığında yürütülüyor.

Milattan evvel 3. yüzyılın sonları, 2. yüzyılın başlarında Zambaktepe’nin yamacına inşa edilen tiyatronun 10 bine yakın kişiyi ağırlayacak büyüklükte olduğu sanılıyor.

BUÜ Fen- Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve hafriyatın bilimsel danışmanı Prof. Dr. Derya Şahin, AA muhabirine, Apollonia isim Rhyndacum’un kıymetli bir kent olduğunu söylemiş oldu.

Kentin kuruluş tarihi hakkında hayli farklı bilgiler olduğunu belirten Şahin, şunları kaydetti:

“Milattan evvel 5. yüzyıldan 3. yüzyıla kadar kurulduğu konusunda bilgiler var. Kentin kurucuları konusunda da farklı fikirler var. Kyzikos yani Erdekliler ya da Pergamonlular yani Bergamalılar tarafınca ve bir ihtimal Milet kolonisi olarak kurulduğu belirtiliyor. Biz kentte bilhassa Helenistik periyotta değerli bayındırlık işlerinin olduğunu öngörüyoruz. Kentin etrafı sur duvarlarıyla çevriliyor ve kentler için kıymetli olan tiyatrolar, stadyumlar, tapınaklar, kamu yapıları ve özel yapılar inşa edilmeye başlanıyor.”

Şahin, “Taş Kapı” ismi verilen dar bir girişe sahip, solda stadyum, biraz üst çıkıldığında tiyatronun yer aldığı kentin birbirine yakın iki adadan oluştuğunu anlattı.

Nekropol alanında ve Kybele ya da Demeter’e adanmış olduğu düşünülen “kutsal alan”da 2016’da BUÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Şahin’in bilimsel danışmanlığında hafriyat yapıldığını lisana getiren Şahin, “Kız Adası’nda büyük bir Apollon tapınağı bulunuyor. Bu niçinle kentin isminin, kent için değerli olan ilah Apollon’dan gelmiş olacağı konusunda birtakım teklifler var. Kentin antik sikkelerinde, iki sütunlu bir tapınak içinde, çabucak ortasına yerleştirilmiş bir mitolojik ilah Apollon figürü karşımıza çıkıyor. ötürüsıyla kentin Apollon için kurulmuş değerli bir kent olması, fikirlerimizi netleştiriyor.” diye konuştu.

Tiyatronun oturma sıralarında Orta Çağ’dan kalma tahribat mevcut

Orta Çağ’da tiyatronun oturma sıralarının üst tarafında büyük bir kısmın tahribata uğradığını kaydeden Şahin, yapının bir kısmının de kentin sur duvarlarının inşası için daha sonradan kullanıldığını bildirdi.

Prof. Dr. Şahin, şu biçimde devam etti:

“Tiyatronun bilhassa giriş kısmının, sahne kısmının sağlam olabileceği konusunda öngörülerimiz var. Bu mevzuda çalışmalara süratli bir biçimde başladık ve tiyatronun sağlam kalan kısımlarını bir an evvel açığa çıkarmak ve hizmete sunmak istiyoruz. Bugüne kadar tiyatronun ‘parados’ ismi verilen kuzey giriş kısmını, bu kısmın duvarlarını ve tiyatroyu dışarıdan çeviren duvarların büyük kısmını bulduk, payandalarını açığa çıkardık. Tiyatronun aşağı üst çapının ne olabileceği konusunda birtakım öngörülere sahip olabildik. Tiyatronun ana oturma sıralarının olduğu yerde iki küçük sondaj açtık lakin burada tahribatın ağır olduğunu gözlemledik. Burası, süreç ortasında farklı formlarda, hedeflerde kullanılmış. Etrafa yayılmış tiyatronun oturma basamaklarını ve tiyatro mimarisini oluşturan blokları görmek mümkün. Tiyatroyla çağdaş, Helenistik periyoda tarihlenen ‘megara kaseleri’ ismini verdiğimiz kabartmalı kase modülleri tespit ettik.”

Şahin, tiyatronun evvel Apollon’a övgü niteliğinde müziklerin söylendiği bir yer olduğu, ondan sonrasında ise bir şov merkezi haline geldiği bilgisini verdi.

“Tiyatronun Zambaktepe yamacına yaslanır biçimde planlanmış olması hem görsel olarak fazlaca hoş bir panoramik görünüm sunuyor birebir vakitte akustik açıdan fazlaca kıymetli, sahnede konuşan şahısların seslerinin üst duyulmasını sağlıyor.” diyen Şahin, iki seyahat alanı bulunan tiyatronun 10 bine yakın kişiyi ağırlayacak büyüklükte olduğunu iddia ettiklerini belirtti.

Hafriyatta birer yüksek lisans öğrencisi, doktora öğrencisi, araştırma nazaranvlisi ve müze uzmanı ile 6 çalışanın vazife aldığını tabir eden Şahin, lisans öğrencilerinin de alanda staj yaptığını lisana getirdi.

Şahin, 2022’den itibaren daha büyük bir takımla kazılara devam etmeyi planladıklarını, 50-60 emekçiyle çalışılması durumunda 3-5 yıl ortasında tiyatronun tamamının açığa çıkartılabileceğini kelamlarına ekledi.
 
Üst