odakulebuda
New member
- Katılım
- 26 Eki 2020
- Mesajlar
- 1,951
- Puanları
- 0
Rusya-Ukrayna krizinde Türkiye’nin arabuluculuk rolü dünya basınında Ukrayna-Rusya savaşında Türkiye’nin duruşu ve barış için verdiği gayret dünya çapında övgüyle karşılanıyor.
Türkiye’nin, Batı’dan bağımsız olarak Rusya ile Ukrayna içinde yürüttüğü diplomasi trafiğinin yanı sıra tarihi tahıl koridoru muahedesinin imzalanmasında başrol oynaması övgüyle karşılandı.
Tüm bu süreçte Türkiye’nin başarılı adımları dünya basınında geniş yer buldu. Türk yetkililerin açıklamaları flaş olarak duyuruldu, diplomatik zaferler manşetlere taşındı. Bağlantı Başkanlığı’nın düzenlediği ‘Dünya Basınında Türkiye (Rusya-Ukrayna krizi)’ raporunda bugün, Türkiye hakkında dünya basınında yer alan kimi haberler şöyleki:
‘TÜRKİYE GEMİLERİN YOLA ÇIKTIĞINI DUYURDU’
ABD basınından Bloomberg, ‘Türkiye, daha fazla tahıl gemisinin yola çıktığını deklare etti’ başlıklı haberinde şu sözlere yer verdi:
“Türkiye Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, dördü Çernomorsk, ikisi Odessa ve biri de Yuzni’den olmak üzere tahıl ve besin unsuru taşıyan yedi geminin daha son bir günde Ukrayna’nın Karadeniz limanlarından yola çıktığı kaydedildi. Türkiye ile Birleşmiş Milletlerin aracılık ettiği inançlı geçiş mutabakatı uyarınca Ukrayna’ya gidecek olan beş gemi pazar günü Türk yetkililer tarafınca denetim edilecek.”
Bloomberg‘in bir öbür, ‘Türkiye, Rusya’nın yaptırımlardan kaçmasına müsaade vermeyeceğine dair yemin etti’ başlıklı haberinde şu sözler yer aldı:
“ABD Hazine Bakanlığı ile cuma günü yapılan görüşmeye dair yapılan bir açıklamaya bakılırsa Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığı, rastgele bir kişi yahut kurumun Rus kuruluşlara uygulanan yaptırımlardan kaçmasına müsaade vermeyeceğine dair yemin etti. Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş, ABD’li mevkidaşı Wally Adeyemo’ya, Türkiye’nin yaptırımlar konusundaki “pozisyonunun” değişmediğini söylemiş oldu. Türkiye, Rusya’nın Ukrayna işgaline karşı çıkıp Kiev’in savaştaki uğraşlarına yardımcı olmak için İHA gönderirken Batı’nın -önemli bir doğal gaz ve ham petrol tedarikçisi olan- Moskova’ya uyguladığı yaptırımlara katılmaktan kaçınıyor. Adeyemo, cuma günkü toplantıda ABD ve 30 diğer ülkenin “uyguladığı yaptırımlardan kaçmak için Rus kuruluşların ve şahısların Türkiye’yi kullanmaya çalıştığına dair kaygıları” iletmişti.”
ABD basınından The New York Times, ‘Müfettişler Zaporijya Nükleer Santralini niye hala ziyaret etmedi?’ başlıklı haberde tahıl koridoru için devreye giren Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın nükleer santralle ilgili kelamlarına dikkat çekildi:
“Rus ordusunun işgali altındaki Ukrayna’nın en büyük nükleer santralindeki tehlikelere ait dertler artarken sonunda milletlerarası müfettişlerin tesise girişi konusunda bir ilerleme var üzere gözüküyor.
Fransa Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre Rusya Devlet Lideri Vladimir V. Putin cuma geç saatlerde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı toplantıda Rusya’nın Memleketler arası Atom Gücü Kurumundan müfettişlerin Zaporijya santraline gitmek için evvel Rus topraklarından geçmesi istikametindeki ısrarını “bir daha değerlendirdiğini” söylemiş oldu.
Rusya Devlet Başkanlığından yapılan açıklamada ise “iki başkanın santrale bir an evvel Memleketler arası Atom Gücü Kurumundan bir heyetin gönderilmesinin değerine işaret ettiği” ve Rusya’nın “kurumun müfettişlerine gerekli yardımı göstermeye hazır olduğunu teyit ettiği” açıklandı. Fransa’nın açıklamasında “heyetin gönderilmesindilk evvel teknik takımlar içindeki görüşmeleri takiben önümüzdeki birkaç gün içerisinde” başkanların bu misyon hakkında bir daha konuşacağı kaydedildi.
Ukrayna müfettişlerin Rusların işgalindeki topraklardan geçmesi fikrine (bu seçenek, Rusya’nın santral üstündeki denetimini vurguluyor üzere gözüküyor) karşı çıkmıştı. BM’nin de müfettişlerin cephe çizgilerinden geçmesi konusunda güvenlik telaşları vardı. Rusya ve Ukrayna nükleer felaket ihtimali konusunda birbirlerini suçlarken Moskova’nın müfettişlerin nasıl geleceğine ait tutumunu yumuşatması konusunda gördüğü baskı arttı. Rusya’nın ablukası sırasında Ukrayna’nın limanlarından tahıl sevkiyatı yapılabilmesine yönelik mutabakat konusunda olduğu üzere bu hususta da Rusya ile Ukrayna içinde aracılık etmeye çalışan Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) de baskı uyguladı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, geçen hafta tahıl sevkiyatları hakkında görüşmek üzere Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte Ukrayna’yı ziyaret ettiğinde Zaporijya nükleer santralinin güvenliği için bir an evvel harekete geçilmesi davetinde da bulundu.”
Bloomberg: ABD Türkiye’yi Rusya’nın Yaptırımları Baypas Etme Planı Konusunda Uyardı
Bloomberg bir öteki haberinde ise Rusya’nın Avrupa’ya karşı ağır ekonomik yaptırımları için Türkiye’nin aracı olması gerektiğine dair argümanlar yer aldı. ‘ABD Türkiye’yi Rusya’nın yaptırımları baypas etme planı konusunda uyardı’ başlıklı haberde şu tabirler yer aldı:
“Hazine Bakanlığından yapılan açıklamaya bakılırsa üst seviye bir ABD’li Hazine yetkilisi, cuma günü Türk mevkidaşını Moskova’nın Batı’nın yaptırımlarını Türkiye yoluyla baypas etme teşebbüsleri konusunda uyardı.
Açıklamaya bakılırsa Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, ABD ve 30 öteki ülkenin “uyguladığı yaptırımlardan kaçmak için Rus kuruluşların ve şahısların Türkiye’yi kullanmaya çalıştığına dair kaygıları” Türkiye’nin Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş’a iletti.”
TAHIL KRİZİNDE GÖZLER TÜRKİYE’DE
Ukrayna tahılının sevkıyatını yakından takip eden dünya basınının gözü kulağı Türkiye’de. Tahıl gemilerinin takibi için Türk makamlarının açıklamaları son dakika olarak dünya basınında yer aldı.
Bloomberg‘in ‘Bakan, yedi geminin daha tahıl ve bitkisel yağ yüklenmek üzere geldiğini belirtti’ başlıklı haberinde şu tabirler yer aldı:
“Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov cuma günü 66 bin tondan fazla tahıl ve bitkisel yağ yüklenmek üzere yedi geminin daha Ukrayna’nın Karadeniz’deki limanlarına geldiğini belirtti. Türkiye Savunma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre cumartesi günü erken saatlerde iki tahıl gemisi Ukrayna’nın Çernomorsk Limanı/ndan ayrıldı ve Ukrayna’ya gidip gelen diğer gemiler de incelemeye hazır.
Tahıl ve öbür besin mamüllerinin bu sevkiyatı temmuz sonunda inançlı geçişe dair muahede imzalandıktan daha sonra yaşanan artışın devamı niteliğinde. İhracat hacminin artması şubattan bu yana Ukrayna’nın ihracatı önündeki pürüzlerin yol açtığı global besin badiresini hafifçeletmeye başladı.”
Sina
TÜRKİYE’YE TEŞEKKÜR
Çin basınından Sina, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’ın tahıl krizinde öncü rol oynayan Türkiye’ye teşekkür iletisini “Cibuti’ye Ukrayna’dan 20 bin tondan fazla buğday gönderildi… Guterres, Türkiye’ye oynadığı kilit rol için teşekkür etti” başlıklı haberinde şu biçimde duyurdu:
“Ukrayna’dan Cibuti’ye 20 bin tondan fazla buğday sevk edilirken, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, oynadığı kilit rol niçiniyle Türkiye’ye teşekkür etti.
Guterres, İstanbul’u ziyaret ederek, Marmara Denizi’nde Birleşmiş Milletler Dünya Besin Programı tarafınca kiralanan bir tahıl gemisine bindi.
Geçtiğimiz günlerde Ukrayna’da 23 bin ton buğday yüklenen gemi, Cibuti’y yanlışsız yelken açtı. Guterres, Türk hükümetine Karadeniz Tahıl İnisiyatifinde oynadığı değerli rol niçiniyle teşekkür etti.”
Çin basınından The Paper, ‘ABD: Rusya yaptırımları aşmak için Türkiye’yi kullanmaya çalışıyor… Türkiye: Yaptırım konusunda halimiz aynı’ başlıklı haberinde
ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adejemo’nun Türkiye Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş ile görüştüğü ve Rus kuruluşların ve bireylerin, yaptırımları atlatmak için Türkiye’yi kullanmaya çalıştığı konusunda uyardığı kaydedildi:
“ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adejemo, Türkiye Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş ile yaptığı telefon görüşmesinde, Rusya’nın Türkiye’yi Batı’nın yaptırımlarını atlatmak için kullanmaya çalıştığını tez etti. Türkiye, hiç bir yaptırım ihlaline müsamaha gösterilmeyeceğini deklare etti. Adejemo’nun Elitaş’ı, Rus kuruluşların ve bireylerin, yaptırımları atlatmak için Türkiye’yi kullanmaya çalıştığı konusunda uyardığı kaydedildi. Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığından hususla ilgili yapılan açıklamada, Elitaş’ın Adejemo’ya Türk makamlarının Rusya’ya yönelik yaptırımları ihlal edecek hiç bir şey yapmayacağı, Türkiye’nin mevcut yaptırımlar konusundaki tavrının değişmediği konusunda garanti verdiği açıklandı. Batılı ülkeler ve Ukrayna, Rusya’nın Türkiye’den yaptırımları aşma konusunda yardım istemesinden kaygı ediyor. Türkiye, başka NATO üyelerinin tersine Rusya’ya yönelik yaptırımlara katılmıyor.”
Fransa basınından AFP, “Guterres Rus gübre ve tarım mamüllerinin ihracatına yönelik “Engellerin” kaldırılması davetinde bulundu” başlıklı haberinde bir daha tahıl koridorunun sağlanmasında Türkiye’nin rolüne dikkat çekildi:
“Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres cumartesi günü İstanbul’da yaptığı açıklamada Rus gübre ve tarım mamüllerinin gelecek yıldan itibaren bir dünya besin krizi riski karşısında dünya pazarlarına “engelsiz” erişebilmelerinin gerektiğini söylemiş oldu.
BM ve Türkiye himayesinde, Kiev ile Moskova tarafınca temmuz ayında imzalanan Ukrayna tahıllarının ihracatıyla ilgili mutabakatın uygulanmasını denetleyen Ortak Uyum Merkezinde konuşan Guterres, “Hükümetler ve özel dalın bunları piyasaya sürmek için iş birliği yapması kıymetlidir.” dedi.
Bu muahede beraberinde Rusya’nın Batı yaptırımlarına karşın tarım mamüllerini ve gübrelerini ihraç edebilmesini de garanti ediyor. “Burada İstanbul ve Odessa’da gördüklerimiz (Ukrayna tahılının nakliyesi) tahlilin yalnızca en görünür kısmı. Bu kapsamlı muahedenin öteki kısmı yaptırımlara tabi olmayan Rus besin ve gübrelerin dünya pazarlarına manisiz erişimi” olduğunu söyleyen Guterres, buna karşın Rus gübre ve tarım eserleri ihracatının hala “engellerle” karşılaştığını vurguladı. Guterres, “2022’de gübre olmadan 2023’te kâfi besin olmayabilir. Ukrayna ile Rusya’dan daha fazla besin ve gübre almak, piyasaları yatıştırmak (…) ve tüketiciler için fiyatları düşürmek için elzemdir” diye ekledi.
Guterres, cumartesi günü erken saatlerde, İstanbul’un güney kıyılarında, Marmara Denizi’nde Ukrayna tahıllarını taşımak için BM tarafınca kiralanan birinci insani yardım gemisini ziyaret etti. Son durağı Cibuti olan Brave Commander çarşamba akşamı İstanbul Boğazı’nı geçmedilk evvel salı günü 23 bin ton buğdayla Ukrayna’nın Pivdennyi Limanı’ndan ayrıldı.
BM Genel Sekreteri perşembe günü, kuruluşunun kış başlamadan evvel fazlaca sayıda Afrika ülkesinin besin arzı için hayati olan Ukrayna’nın tahıl ihracatını “yoğunlaştırmak” için çalışacağına yemin etti. Temmuz ayında imzalanan muahedeye bakılırsa 1 Ağustos’tan bu yana Ukrayna’nın Odessa, Çornomorsk ve Pivdennyi Limanlarından 650 bin ton Ukrayna tahıl ve tarım eseri yola çıktı. Gemilerin Karadeniz’de dolaşabilmek için inançlı bir koridor kullanmaları ve İstanbul Boğazı’ndan geçiş müsaadesi verilmedilk evvel Ortak Uyum Merkezi tarafınca denetlenmeleri gerekiyor. Dünyanın önde gelen üretici ve ihracatçılarından biri olan Ukrayna’dan yapılan tahıl ihracatı, Rus işgali niçiniyle birkaç aydır engelleniyor ve global bir besin krizi kaygılarını artırıyor.”
İngiltere’nin önde gelen basın kuruluşlarından Reuters da ABD hazine bakanlığı yetkilisinin, Rusya’nın Türkiye yoluyla batı yaptırımlarını atlatmaya çalıştığı konusunda ikazda bulunduğunu manşetlere taşıdı:
“ABD Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, Türkiye Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş’a Rus kurumları ve bireylerinin Moskova’nın Ukrayna’daki savaş sebebiyle yürürlüğe konulan yaptırımları atlatmak için Türkiye’yi kullanmaya çalıştıklarını söylemiş oldu.
Bakanlıktan yapılan açıklamada gerçekleşen telefon görüşmesinde iki yetkilinin beraberinde Rusya’ya karşı yaptırımların yerine getirilmesi eforlarını görüştükleri söz edildi.
Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığından yapılan açıklamada ise Elitaş’ın Türkiye’nin hem Rusya tıpkı vakitte Ukrayna ile olan derin ekonomik ve siyasi münasebetlerini vurguladığı fakat Adeyemo’ya, Ankara’nın yaptırımların ihlal edilmesine müsaade vermeyeceği teminatını verdiği açıklandı.
Bakanlık açıklamasında, “Elitaş, mevcut süreçlere ve yaptırımlara ait Türkiye’nin konumunun değişmediğini ancak yaptırımların rastgele bir kurum yahut kişi tarafınca ihlal edilmesine müsaade vermeyeceğini teyit etti.” sözleri yer aldı.”
TASS: RUSYA DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI: RUSYA BM’NİN BESİN TEDARİKİ KONUSUNDA BATI’YI ETKİLEYECEĞİNİ ÜMİT EDİYOR
Rus basınından Tass, Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasına yer verdiği haberinde Rusya’nın Türkiye, Ukrayna ve BM tarafınca İstanbul’da imzalanan ilgili muahedeler kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirdiklerinin altını çizdiği vurgulandı:
“Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Pankin, Birleşmiş Milletlerin (BM) Rus besin mamüllerinin tedariki konusunda Batı’yı etkileyeceğini Moskova’nın beklediğini belirtti.
Pankin, “Ülkemiz dünya pazarlarının en kıymetli tarım eserleri ve gübre tedarikçilerinden biri olup bilhassa gelişmekte olan ülkelerde besin güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilir kalkınma maksatlarına ulaşılması üzere bakılırsavleri yerine getirerek besinin kesintisiz ihracatını sağlıyor” diyerek BM’nin de benzeri bir yaklaşımı izleyerek Rusya’ya yönelik uygulanan yaptırımların kaldırılması için gerekli adımlar atmasını beklediklerini kelamlarına ekledi.
Pankin ayrıyeten Rusya, Türkiye, Ukrayna ve BM tarafınca İstanbul’da imzalanan ilgili muahedeler kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirdiklerinin altını çizdi.”
TASS: İSTANBUL MERKEZİ UKRAYNA’NIN LİMANLARINDAN BESİN TAŞIYAN DÖRT GEMİNİN ÇIKMASINA MÜSAADE VERDİ
Tass‘ın bir başka haberinde de bir daha tahıl sevkıyatının Türkiye üzerinden başarılı bir biçimde yürütüldüğünün altı çizildi:
“İstanbul’daki Müşterek Uyum Merkezi’nin Ukrayna’nın limanlarından toplam 33,3 bin ton besin mamüllerini taşıyan dört geminin çıkmasına müsaade verdiği bildirildi.
14 bin ton şeker pancarı taşıyan Da Liang isimli kuru yük gemisi Çernomorsk Limanı’ndan çıkıp Güney Kore’ye hareket edecek. Filyoz isimli kuru yük gemisi de Çernomorsk Limanı’ndan Türkiye’nin Karadeniz’deki Aliağa Limanı’na beş bin ton sıvı yağ taşıyacak. tıpkı vakitte on bin ton buğday taşıyan Kubrosli isimli geminin Odessa Limanı’ndan, 4,3 ton sıvı yağ taşıyan Foyle isimli geminin de Yujnıy Limanı’ndan pazar günü Türkiye’ye gerçek hareket edeceği bildirildi.
1 ila 20 Ağustos tarihleri içinde Ukrayna’dan toplam 689 bin 649 ton besin eseri ihraç edildi.”
Türkiye’nin, Batı’dan bağımsız olarak Rusya ile Ukrayna içinde yürüttüğü diplomasi trafiğinin yanı sıra tarihi tahıl koridoru muahedesinin imzalanmasında başrol oynaması övgüyle karşılandı.
Tüm bu süreçte Türkiye’nin başarılı adımları dünya basınında geniş yer buldu. Türk yetkililerin açıklamaları flaş olarak duyuruldu, diplomatik zaferler manşetlere taşındı. Bağlantı Başkanlığı’nın düzenlediği ‘Dünya Basınında Türkiye (Rusya-Ukrayna krizi)’ raporunda bugün, Türkiye hakkında dünya basınında yer alan kimi haberler şöyleki:
‘TÜRKİYE GEMİLERİN YOLA ÇIKTIĞINI DUYURDU’
ABD basınından Bloomberg, ‘Türkiye, daha fazla tahıl gemisinin yola çıktığını deklare etti’ başlıklı haberinde şu sözlere yer verdi:
“Türkiye Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, dördü Çernomorsk, ikisi Odessa ve biri de Yuzni’den olmak üzere tahıl ve besin unsuru taşıyan yedi geminin daha son bir günde Ukrayna’nın Karadeniz limanlarından yola çıktığı kaydedildi. Türkiye ile Birleşmiş Milletlerin aracılık ettiği inançlı geçiş mutabakatı uyarınca Ukrayna’ya gidecek olan beş gemi pazar günü Türk yetkililer tarafınca denetim edilecek.”
Bloomberg‘in bir öbür, ‘Türkiye, Rusya’nın yaptırımlardan kaçmasına müsaade vermeyeceğine dair yemin etti’ başlıklı haberinde şu sözler yer aldı:
“ABD Hazine Bakanlığı ile cuma günü yapılan görüşmeye dair yapılan bir açıklamaya bakılırsa Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığı, rastgele bir kişi yahut kurumun Rus kuruluşlara uygulanan yaptırımlardan kaçmasına müsaade vermeyeceğine dair yemin etti. Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş, ABD’li mevkidaşı Wally Adeyemo’ya, Türkiye’nin yaptırımlar konusundaki “pozisyonunun” değişmediğini söylemiş oldu. Türkiye, Rusya’nın Ukrayna işgaline karşı çıkıp Kiev’in savaştaki uğraşlarına yardımcı olmak için İHA gönderirken Batı’nın -önemli bir doğal gaz ve ham petrol tedarikçisi olan- Moskova’ya uyguladığı yaptırımlara katılmaktan kaçınıyor. Adeyemo, cuma günkü toplantıda ABD ve 30 diğer ülkenin “uyguladığı yaptırımlardan kaçmak için Rus kuruluşların ve şahısların Türkiye’yi kullanmaya çalıştığına dair kaygıları” iletmişti.”
ABD basınından The New York Times, ‘Müfettişler Zaporijya Nükleer Santralini niye hala ziyaret etmedi?’ başlıklı haberde tahıl koridoru için devreye giren Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın nükleer santralle ilgili kelamlarına dikkat çekildi:
“Rus ordusunun işgali altındaki Ukrayna’nın en büyük nükleer santralindeki tehlikelere ait dertler artarken sonunda milletlerarası müfettişlerin tesise girişi konusunda bir ilerleme var üzere gözüküyor.
Fransa Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre Rusya Devlet Lideri Vladimir V. Putin cuma geç saatlerde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı toplantıda Rusya’nın Memleketler arası Atom Gücü Kurumundan müfettişlerin Zaporijya santraline gitmek için evvel Rus topraklarından geçmesi istikametindeki ısrarını “bir daha değerlendirdiğini” söylemiş oldu.
Rusya Devlet Başkanlığından yapılan açıklamada ise “iki başkanın santrale bir an evvel Memleketler arası Atom Gücü Kurumundan bir heyetin gönderilmesinin değerine işaret ettiği” ve Rusya’nın “kurumun müfettişlerine gerekli yardımı göstermeye hazır olduğunu teyit ettiği” açıklandı. Fransa’nın açıklamasında “heyetin gönderilmesindilk evvel teknik takımlar içindeki görüşmeleri takiben önümüzdeki birkaç gün içerisinde” başkanların bu misyon hakkında bir daha konuşacağı kaydedildi.
Ukrayna müfettişlerin Rusların işgalindeki topraklardan geçmesi fikrine (bu seçenek, Rusya’nın santral üstündeki denetimini vurguluyor üzere gözüküyor) karşı çıkmıştı. BM’nin de müfettişlerin cephe çizgilerinden geçmesi konusunda güvenlik telaşları vardı. Rusya ve Ukrayna nükleer felaket ihtimali konusunda birbirlerini suçlarken Moskova’nın müfettişlerin nasıl geleceğine ait tutumunu yumuşatması konusunda gördüğü baskı arttı. Rusya’nın ablukası sırasında Ukrayna’nın limanlarından tahıl sevkiyatı yapılabilmesine yönelik mutabakat konusunda olduğu üzere bu hususta da Rusya ile Ukrayna içinde aracılık etmeye çalışan Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) de baskı uyguladı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, geçen hafta tahıl sevkiyatları hakkında görüşmek üzere Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte Ukrayna’yı ziyaret ettiğinde Zaporijya nükleer santralinin güvenliği için bir an evvel harekete geçilmesi davetinde da bulundu.”
Bloomberg: ABD Türkiye’yi Rusya’nın Yaptırımları Baypas Etme Planı Konusunda Uyardı
Bloomberg bir öteki haberinde ise Rusya’nın Avrupa’ya karşı ağır ekonomik yaptırımları için Türkiye’nin aracı olması gerektiğine dair argümanlar yer aldı. ‘ABD Türkiye’yi Rusya’nın yaptırımları baypas etme planı konusunda uyardı’ başlıklı haberde şu tabirler yer aldı:
“Hazine Bakanlığından yapılan açıklamaya bakılırsa üst seviye bir ABD’li Hazine yetkilisi, cuma günü Türk mevkidaşını Moskova’nın Batı’nın yaptırımlarını Türkiye yoluyla baypas etme teşebbüsleri konusunda uyardı.
Açıklamaya bakılırsa Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, ABD ve 30 öteki ülkenin “uyguladığı yaptırımlardan kaçmak için Rus kuruluşların ve şahısların Türkiye’yi kullanmaya çalıştığına dair kaygıları” Türkiye’nin Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş’a iletti.”
TAHIL KRİZİNDE GÖZLER TÜRKİYE’DE
Ukrayna tahılının sevkıyatını yakından takip eden dünya basınının gözü kulağı Türkiye’de. Tahıl gemilerinin takibi için Türk makamlarının açıklamaları son dakika olarak dünya basınında yer aldı.
Bloomberg‘in ‘Bakan, yedi geminin daha tahıl ve bitkisel yağ yüklenmek üzere geldiğini belirtti’ başlıklı haberinde şu tabirler yer aldı:
“Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov cuma günü 66 bin tondan fazla tahıl ve bitkisel yağ yüklenmek üzere yedi geminin daha Ukrayna’nın Karadeniz’deki limanlarına geldiğini belirtti. Türkiye Savunma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre cumartesi günü erken saatlerde iki tahıl gemisi Ukrayna’nın Çernomorsk Limanı/ndan ayrıldı ve Ukrayna’ya gidip gelen diğer gemiler de incelemeye hazır.
Tahıl ve öbür besin mamüllerinin bu sevkiyatı temmuz sonunda inançlı geçişe dair muahede imzalandıktan daha sonra yaşanan artışın devamı niteliğinde. İhracat hacminin artması şubattan bu yana Ukrayna’nın ihracatı önündeki pürüzlerin yol açtığı global besin badiresini hafifçeletmeye başladı.”
Sina
TÜRKİYE’YE TEŞEKKÜR
Çin basınından Sina, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’ın tahıl krizinde öncü rol oynayan Türkiye’ye teşekkür iletisini “Cibuti’ye Ukrayna’dan 20 bin tondan fazla buğday gönderildi… Guterres, Türkiye’ye oynadığı kilit rol için teşekkür etti” başlıklı haberinde şu biçimde duyurdu:
“Ukrayna’dan Cibuti’ye 20 bin tondan fazla buğday sevk edilirken, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, oynadığı kilit rol niçiniyle Türkiye’ye teşekkür etti.
Guterres, İstanbul’u ziyaret ederek, Marmara Denizi’nde Birleşmiş Milletler Dünya Besin Programı tarafınca kiralanan bir tahıl gemisine bindi.
Geçtiğimiz günlerde Ukrayna’da 23 bin ton buğday yüklenen gemi, Cibuti’y yanlışsız yelken açtı. Guterres, Türk hükümetine Karadeniz Tahıl İnisiyatifinde oynadığı değerli rol niçiniyle teşekkür etti.”
Çin basınından The Paper, ‘ABD: Rusya yaptırımları aşmak için Türkiye’yi kullanmaya çalışıyor… Türkiye: Yaptırım konusunda halimiz aynı’ başlıklı haberinde
ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adejemo’nun Türkiye Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş ile görüştüğü ve Rus kuruluşların ve bireylerin, yaptırımları atlatmak için Türkiye’yi kullanmaya çalıştığı konusunda uyardığı kaydedildi:
“ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adejemo, Türkiye Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş ile yaptığı telefon görüşmesinde, Rusya’nın Türkiye’yi Batı’nın yaptırımlarını atlatmak için kullanmaya çalıştığını tez etti. Türkiye, hiç bir yaptırım ihlaline müsamaha gösterilmeyeceğini deklare etti. Adejemo’nun Elitaş’ı, Rus kuruluşların ve bireylerin, yaptırımları atlatmak için Türkiye’yi kullanmaya çalıştığı konusunda uyardığı kaydedildi. Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığından hususla ilgili yapılan açıklamada, Elitaş’ın Adejemo’ya Türk makamlarının Rusya’ya yönelik yaptırımları ihlal edecek hiç bir şey yapmayacağı, Türkiye’nin mevcut yaptırımlar konusundaki tavrının değişmediği konusunda garanti verdiği açıklandı. Batılı ülkeler ve Ukrayna, Rusya’nın Türkiye’den yaptırımları aşma konusunda yardım istemesinden kaygı ediyor. Türkiye, başka NATO üyelerinin tersine Rusya’ya yönelik yaptırımlara katılmıyor.”
Fransa basınından AFP, “Guterres Rus gübre ve tarım mamüllerinin ihracatına yönelik “Engellerin” kaldırılması davetinde bulundu” başlıklı haberinde bir daha tahıl koridorunun sağlanmasında Türkiye’nin rolüne dikkat çekildi:
“Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres cumartesi günü İstanbul’da yaptığı açıklamada Rus gübre ve tarım mamüllerinin gelecek yıldan itibaren bir dünya besin krizi riski karşısında dünya pazarlarına “engelsiz” erişebilmelerinin gerektiğini söylemiş oldu.
BM ve Türkiye himayesinde, Kiev ile Moskova tarafınca temmuz ayında imzalanan Ukrayna tahıllarının ihracatıyla ilgili mutabakatın uygulanmasını denetleyen Ortak Uyum Merkezinde konuşan Guterres, “Hükümetler ve özel dalın bunları piyasaya sürmek için iş birliği yapması kıymetlidir.” dedi.
Bu muahede beraberinde Rusya’nın Batı yaptırımlarına karşın tarım mamüllerini ve gübrelerini ihraç edebilmesini de garanti ediyor. “Burada İstanbul ve Odessa’da gördüklerimiz (Ukrayna tahılının nakliyesi) tahlilin yalnızca en görünür kısmı. Bu kapsamlı muahedenin öteki kısmı yaptırımlara tabi olmayan Rus besin ve gübrelerin dünya pazarlarına manisiz erişimi” olduğunu söyleyen Guterres, buna karşın Rus gübre ve tarım eserleri ihracatının hala “engellerle” karşılaştığını vurguladı. Guterres, “2022’de gübre olmadan 2023’te kâfi besin olmayabilir. Ukrayna ile Rusya’dan daha fazla besin ve gübre almak, piyasaları yatıştırmak (…) ve tüketiciler için fiyatları düşürmek için elzemdir” diye ekledi.
Guterres, cumartesi günü erken saatlerde, İstanbul’un güney kıyılarında, Marmara Denizi’nde Ukrayna tahıllarını taşımak için BM tarafınca kiralanan birinci insani yardım gemisini ziyaret etti. Son durağı Cibuti olan Brave Commander çarşamba akşamı İstanbul Boğazı’nı geçmedilk evvel salı günü 23 bin ton buğdayla Ukrayna’nın Pivdennyi Limanı’ndan ayrıldı.
BM Genel Sekreteri perşembe günü, kuruluşunun kış başlamadan evvel fazlaca sayıda Afrika ülkesinin besin arzı için hayati olan Ukrayna’nın tahıl ihracatını “yoğunlaştırmak” için çalışacağına yemin etti. Temmuz ayında imzalanan muahedeye bakılırsa 1 Ağustos’tan bu yana Ukrayna’nın Odessa, Çornomorsk ve Pivdennyi Limanlarından 650 bin ton Ukrayna tahıl ve tarım eseri yola çıktı. Gemilerin Karadeniz’de dolaşabilmek için inançlı bir koridor kullanmaları ve İstanbul Boğazı’ndan geçiş müsaadesi verilmedilk evvel Ortak Uyum Merkezi tarafınca denetlenmeleri gerekiyor. Dünyanın önde gelen üretici ve ihracatçılarından biri olan Ukrayna’dan yapılan tahıl ihracatı, Rus işgali niçiniyle birkaç aydır engelleniyor ve global bir besin krizi kaygılarını artırıyor.”
İngiltere’nin önde gelen basın kuruluşlarından Reuters da ABD hazine bakanlığı yetkilisinin, Rusya’nın Türkiye yoluyla batı yaptırımlarını atlatmaya çalıştığı konusunda ikazda bulunduğunu manşetlere taşıdı:
“ABD Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, Türkiye Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş’a Rus kurumları ve bireylerinin Moskova’nın Ukrayna’daki savaş sebebiyle yürürlüğe konulan yaptırımları atlatmak için Türkiye’yi kullanmaya çalıştıklarını söylemiş oldu.
Bakanlıktan yapılan açıklamada gerçekleşen telefon görüşmesinde iki yetkilinin beraberinde Rusya’ya karşı yaptırımların yerine getirilmesi eforlarını görüştükleri söz edildi.
Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığından yapılan açıklamada ise Elitaş’ın Türkiye’nin hem Rusya tıpkı vakitte Ukrayna ile olan derin ekonomik ve siyasi münasebetlerini vurguladığı fakat Adeyemo’ya, Ankara’nın yaptırımların ihlal edilmesine müsaade vermeyeceği teminatını verdiği açıklandı.
Bakanlık açıklamasında, “Elitaş, mevcut süreçlere ve yaptırımlara ait Türkiye’nin konumunun değişmediğini ancak yaptırımların rastgele bir kurum yahut kişi tarafınca ihlal edilmesine müsaade vermeyeceğini teyit etti.” sözleri yer aldı.”
TASS: RUSYA DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI: RUSYA BM’NİN BESİN TEDARİKİ KONUSUNDA BATI’YI ETKİLEYECEĞİNİ ÜMİT EDİYOR
Rus basınından Tass, Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasına yer verdiği haberinde Rusya’nın Türkiye, Ukrayna ve BM tarafınca İstanbul’da imzalanan ilgili muahedeler kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirdiklerinin altını çizdiği vurgulandı:
“Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Pankin, Birleşmiş Milletlerin (BM) Rus besin mamüllerinin tedariki konusunda Batı’yı etkileyeceğini Moskova’nın beklediğini belirtti.
Pankin, “Ülkemiz dünya pazarlarının en kıymetli tarım eserleri ve gübre tedarikçilerinden biri olup bilhassa gelişmekte olan ülkelerde besin güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilir kalkınma maksatlarına ulaşılması üzere bakılırsavleri yerine getirerek besinin kesintisiz ihracatını sağlıyor” diyerek BM’nin de benzeri bir yaklaşımı izleyerek Rusya’ya yönelik uygulanan yaptırımların kaldırılması için gerekli adımlar atmasını beklediklerini kelamlarına ekledi.
Pankin ayrıyeten Rusya, Türkiye, Ukrayna ve BM tarafınca İstanbul’da imzalanan ilgili muahedeler kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirdiklerinin altını çizdi.”
TASS: İSTANBUL MERKEZİ UKRAYNA’NIN LİMANLARINDAN BESİN TAŞIYAN DÖRT GEMİNİN ÇIKMASINA MÜSAADE VERDİ
Tass‘ın bir başka haberinde de bir daha tahıl sevkıyatının Türkiye üzerinden başarılı bir biçimde yürütüldüğünün altı çizildi:
“İstanbul’daki Müşterek Uyum Merkezi’nin Ukrayna’nın limanlarından toplam 33,3 bin ton besin mamüllerini taşıyan dört geminin çıkmasına müsaade verdiği bildirildi.
14 bin ton şeker pancarı taşıyan Da Liang isimli kuru yük gemisi Çernomorsk Limanı’ndan çıkıp Güney Kore’ye hareket edecek. Filyoz isimli kuru yük gemisi de Çernomorsk Limanı’ndan Türkiye’nin Karadeniz’deki Aliağa Limanı’na beş bin ton sıvı yağ taşıyacak. tıpkı vakitte on bin ton buğday taşıyan Kubrosli isimli geminin Odessa Limanı’ndan, 4,3 ton sıvı yağ taşıyan Foyle isimli geminin de Yujnıy Limanı’ndan pazar günü Türkiye’ye gerçek hareket edeceği bildirildi.
1 ila 20 Ağustos tarihleri içinde Ukrayna’dan toplam 689 bin 649 ton besin eseri ihraç edildi.”