- Katılım
- 25 Mar 2021
- Mesajlar
- 2,014
- Puanları
- 36
KONYA (AA) – Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin müsaadeden giden Mevlevilerin yüzsenelerdır icra ettiği sema ayini, dervişlerin giydiği kıyafetlerden sema merasimine kadar Allah’a seyahati anlatıyor.
Konya‘da Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin 748. Vuslat Yıl Dönümü Milletlerarası Anma Merasimleri, 17 Aralık’taki Şeb-i Arus programı ile sona erecek.
Sevgi, birlik, kardeşlik, vefa, ihsan ve irfan üzere öğretileri tüm dünyada lisan, din, ırk, cinsiyet ayrımı gözetmeksizin kabul nazarann Mevlana, sevgi, müsamaha ve kardeşlik kavramları ile insanlığı buluşturmaya devam ediyor.
Yüzsenelerdır Mevlevilerin zikirleri, beyhude ibadetleri olan sema ayininde semazenler, toprak olarak nitelendirdikleri siyah hırkalarından sıyrılarak, kefen olarak gördükleri beyaz tennureleri ve mezar taşını simgeleyen sikkeleriyle sema ederek Allah’a ulaşmaya çalışıyor.
Semazenler, semaya başlamadan evvel kıyafetlerinin her kesimini tek tek öperek ve titiz bir sıralamaya nazaran giyiyor.
Öncelikle “mest” ismi verilen yumuşak deri ayakkabıları giyen semazenler, sonrasındasında “tennure” denilen kolsuz gömleklerini tek kerede dıştan içeri yanlışsız giyiyor. “tığbent” ismiyle anılan nesil ise tennureyi sararak, pileler oluşturuyor.
Bu süreçten daha sonra “Elif’i Mehmet” denilen siyah jenerasyon bağlanıyor. “Destegül” ismi verilen dış gömlek giyildikten daha sonra, siyah cübbe omuza alınıyor. Son olarak da “sikke” isimli başlık kıyafeti tamamlıyor.
Kıyafetlerin tamamının öpülmesi, kainattaki canlı ve cansız, beşere hizmet eden her şeye paha verilmesi manasını taşıyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Konya Türk Tasavvuf Müziği Topluluğu Müdürü ve Postnişin Fahri Özçakıl, AA muhabirine, Mevlana’nın 748. Vuslat Yıl Dönümü Milletlerarası Anma Merasimlerinde “İrfan Vakti” ana başlığıyla çeşitli etkinlikler yapıldığını söz etti.
Özçakıl, postnişin makamının Mevlevi ayini ortasında değerli bir makam olduğunu vurgulayarak, “Postun rengi kırmızıdır. Mevlana Celaleddin-i Rumi bir ikindi vakti gökyüzü kızılken vefat ettiği için Mevleviler de postun rengini kırmızı olarak seçmiş.” dedi.
Sema mukabelesinde her kıyafetin, her hareketin manası olduğunu vurgulayan Özçakıl, “Bu manalar içerisinde vefatı düşünme hadisesi ve öldükten daha sonra tekrar dirilmeyi anlatan bir fikir karşımıza çıkıyor. Tefekkür ederek semazen, üstündeki siyah hırkasının toprak olduğunu ve öldükten daha sonra o topraktan sıyrılıp üstündeki beyaz tennuresiyle kefeni simgelediğini ve başındaki sikkesinin de nefsinin mezar taşı olduğu niyetiyle hareket ederek, topraktan sıyrılıyor, kefeniyle Allah’a karşı bir seyahat başlamış oluyor.” diye konuştu.
Postnişin ve semazen başının siyah hırkalarıyla abir daha iştirak ettiğini lisana getiren Özçakıl, semanın dördüncü selamında başka semazenler üzere kol açmadan hırkasının yakasından tutarak kalbinin üzerini açtığını ve sema ettiğini anlattı.
Özçakıl, sema mukabelesinin naat-ı Mevlana ile başladığına dikkati çekerek, şu biçimde devam etti:
“Naat-ı Mevlana, Mevlana Celaleddin-i Rumi Hazretlerinin Peygamber Efendimize methiye olarak yazmış olduğu bir naattır. Tüm tasavvuf zikirlerinin ortasında salavat ile başlandığı üzere Mevlevi zikrinin içerisinde, Mevlevi ayininin içerisinde bu salavat niteliğinde, Mevlana Hazretlerinin naatı ile başlanıyor ki Buhurizade Mustafa Itri tarafınca bestelenmiş olan bu naat-ı şerif, ayakta ve sazsız olarak mutrip heyetinden bir arkadaşımız tarafınca okunmakta.”
Programın ney taksimi ile devam ettiği bilgisini veren Özçakıl, neyin Mevlevi kültüründe Allah’ın insanı yarattıktan daha sonra kendi ruhundan üflediğini ve kıyametin haber cisi Sur’un üflenmesini de sembolize ettiğini aktardı.
Özçakıl, “Devr-i Velediye” yürüyüşü ile semazenlerin dairesel yürüyüşe geçtiklerini belirterek, “Yürüyüşte postun önünde tüm semazenler baş keserler ki bu canın cana selamı olduğu üzere mukabele de ismini buradan almıştır. Semazenlerin kırmızı postun önünde birbirlerine ayna olarak olumlu enerjiyi yansıtarak selam verirler ve semahaneyi üç sefer devrederler.” tabirlerini kullandı.
Özçakıl, sema ayininin 4 selamdan oluştuğunu hatırlatarak, şöyleki devam etti:
“İlk selam Cenab-ı Allah’ın büyüklüğü, insanın kendi kulluğunu idrak etmesi; ikinci selam Allah’ın kudretinin karşısında hayranlık duyması; üçüncü selam bu hayranlık hissini en üst düzeyde aşk makamında görmesi ve dördüncü selamda da semazenin kendi kulluğuna dönmesi niyetiyle yapılmaktadır.”
AA / Zehra Melek Çat – Son Dakika Haberleri
Konya‘da Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin 748. Vuslat Yıl Dönümü Milletlerarası Anma Merasimleri, 17 Aralık’taki Şeb-i Arus programı ile sona erecek.
Sevgi, birlik, kardeşlik, vefa, ihsan ve irfan üzere öğretileri tüm dünyada lisan, din, ırk, cinsiyet ayrımı gözetmeksizin kabul nazarann Mevlana, sevgi, müsamaha ve kardeşlik kavramları ile insanlığı buluşturmaya devam ediyor.
Yüzsenelerdır Mevlevilerin zikirleri, beyhude ibadetleri olan sema ayininde semazenler, toprak olarak nitelendirdikleri siyah hırkalarından sıyrılarak, kefen olarak gördükleri beyaz tennureleri ve mezar taşını simgeleyen sikkeleriyle sema ederek Allah’a ulaşmaya çalışıyor.
Semazenler, semaya başlamadan evvel kıyafetlerinin her kesimini tek tek öperek ve titiz bir sıralamaya nazaran giyiyor.
Öncelikle “mest” ismi verilen yumuşak deri ayakkabıları giyen semazenler, sonrasındasında “tennure” denilen kolsuz gömleklerini tek kerede dıştan içeri yanlışsız giyiyor. “tığbent” ismiyle anılan nesil ise tennureyi sararak, pileler oluşturuyor.
Bu süreçten daha sonra “Elif’i Mehmet” denilen siyah jenerasyon bağlanıyor. “Destegül” ismi verilen dış gömlek giyildikten daha sonra, siyah cübbe omuza alınıyor. Son olarak da “sikke” isimli başlık kıyafeti tamamlıyor.
Kıyafetlerin tamamının öpülmesi, kainattaki canlı ve cansız, beşere hizmet eden her şeye paha verilmesi manasını taşıyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Konya Türk Tasavvuf Müziği Topluluğu Müdürü ve Postnişin Fahri Özçakıl, AA muhabirine, Mevlana’nın 748. Vuslat Yıl Dönümü Milletlerarası Anma Merasimlerinde “İrfan Vakti” ana başlığıyla çeşitli etkinlikler yapıldığını söz etti.
Özçakıl, postnişin makamının Mevlevi ayini ortasında değerli bir makam olduğunu vurgulayarak, “Postun rengi kırmızıdır. Mevlana Celaleddin-i Rumi bir ikindi vakti gökyüzü kızılken vefat ettiği için Mevleviler de postun rengini kırmızı olarak seçmiş.” dedi.
Sema mukabelesinde her kıyafetin, her hareketin manası olduğunu vurgulayan Özçakıl, “Bu manalar içerisinde vefatı düşünme hadisesi ve öldükten daha sonra tekrar dirilmeyi anlatan bir fikir karşımıza çıkıyor. Tefekkür ederek semazen, üstündeki siyah hırkasının toprak olduğunu ve öldükten daha sonra o topraktan sıyrılıp üstündeki beyaz tennuresiyle kefeni simgelediğini ve başındaki sikkesinin de nefsinin mezar taşı olduğu niyetiyle hareket ederek, topraktan sıyrılıyor, kefeniyle Allah’a karşı bir seyahat başlamış oluyor.” diye konuştu.
Postnişin ve semazen başının siyah hırkalarıyla abir daha iştirak ettiğini lisana getiren Özçakıl, semanın dördüncü selamında başka semazenler üzere kol açmadan hırkasının yakasından tutarak kalbinin üzerini açtığını ve sema ettiğini anlattı.
Özçakıl, sema mukabelesinin naat-ı Mevlana ile başladığına dikkati çekerek, şu biçimde devam etti:
“Naat-ı Mevlana, Mevlana Celaleddin-i Rumi Hazretlerinin Peygamber Efendimize methiye olarak yazmış olduğu bir naattır. Tüm tasavvuf zikirlerinin ortasında salavat ile başlandığı üzere Mevlevi zikrinin içerisinde, Mevlevi ayininin içerisinde bu salavat niteliğinde, Mevlana Hazretlerinin naatı ile başlanıyor ki Buhurizade Mustafa Itri tarafınca bestelenmiş olan bu naat-ı şerif, ayakta ve sazsız olarak mutrip heyetinden bir arkadaşımız tarafınca okunmakta.”
Programın ney taksimi ile devam ettiği bilgisini veren Özçakıl, neyin Mevlevi kültüründe Allah’ın insanı yarattıktan daha sonra kendi ruhundan üflediğini ve kıyametin haber cisi Sur’un üflenmesini de sembolize ettiğini aktardı.
Özçakıl, “Devr-i Velediye” yürüyüşü ile semazenlerin dairesel yürüyüşe geçtiklerini belirterek, “Yürüyüşte postun önünde tüm semazenler baş keserler ki bu canın cana selamı olduğu üzere mukabele de ismini buradan almıştır. Semazenlerin kırmızı postun önünde birbirlerine ayna olarak olumlu enerjiyi yansıtarak selam verirler ve semahaneyi üç sefer devrederler.” tabirlerini kullandı.
Özçakıl, sema ayininin 4 selamdan oluştuğunu hatırlatarak, şöyleki devam etti:
“İlk selam Cenab-ı Allah’ın büyüklüğü, insanın kendi kulluğunu idrak etmesi; ikinci selam Allah’ın kudretinin karşısında hayranlık duyması; üçüncü selam bu hayranlık hissini en üst düzeyde aşk makamında görmesi ve dördüncü selamda da semazenin kendi kulluğuna dönmesi niyetiyle yapılmaktadır.”
AA / Zehra Melek Çat – Son Dakika Haberleri