“Türkiye Dokuma Atlası” paneli

Pinar

Global Mod
Global Mod
Katılım
25 Mar 2021
Mesajlar
2,023
Puanları
36
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydın Uğurlu, bugünlerde tanınan olan minimalist hayat üslubunun Anadolu göçebelerine ilişkin olduğunu, göçerlerin sanat yapıtı ürettiğini ve biricik dokumalar işlediğini anlattı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde yürütülen, Türkiye‘nin yöresel dokumalarını birinci kere bir ortaya getiren “Türkiye Dokuma Atlası” projesi kapsamında panel düzenlendi.

Cumhurbaşkanlığı Beştepe Stant Salonu’ndaki panelin açılış konuşmalarını Cumhurbaşkanlığı Danışmanı Hümeyra Şahin, İstanbul Beylerbeyi Sabancı Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Yusuf Gürlek, İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) İdare Konseyi Üyesi Ali Sami Aydın yaptı.

Yusuf Gürlek, ülkelerin globalleşen dünyada ulusal kimlikleriyle var olacağını belirterek, “Orta Asya’dan Anadolu’ya yaşadığı tüm coğrafyalardan beslenerek zenginleşen ve karşılaştığı kültürleri etkileyen Türk kültürü dünyanın en güçlü ve esaslı kültürlerinden bir adedidir.” tabirini kullandı.

Türkiye’nin varlıklı dokuma külçeşidini merkeze alan projeyle yöresel dokuma külçeşidinin tarihi özelliklerinin aslına uygun biçimde yaşatılarak geleceğe aktarılacağını vurgulayan Gürlek, bu projeye takviye olan herkese teşekkür etti.

Ali Sami Aydın da Türk dokumacılık dalının Cumhuriyet’in kuruluşundan bu yana birincileri başararak ülkeyi ihracatla tanıştırdığını söylemiş oldu. Aydın, “Türk iktisadına en çok döviz girdisi sağlayan dallardan birisiyiz. Salgının tüm olumsuz kurallarına karşın 9,7 milyar dolarlık ihracatla 200’ün üzerinde ülkeye ulaştık.” diye konuştu.

Dalın en büyük pazarı olan ABD’de Türk dokumacılık kesiminin hissesinin yüzde 15’ten yüzde 17’ye çıktığını, bu yıl fazlaca büyük atak gerçekleştirdiklerini belirterek, “Ocak-mayıs periyodunda ihracatımız yüzde 51 oranında artarak 5 milyar dolara yükselmiştir. 12 milyar dolarlık ihracat gayemize her gün biraz daha yaklaşıyoruz.” dedi.

Türkiye’nin dünya trendleri içerisinde nasıl yer alacağı sorusuna yanıt aradıklarını lisana getiren Aydın, “Dünyada epey büyük kültürel yerimiz olacağına inanıyorum.” sözünü kullandı.

Prof. Dr. Uğurlu: “Sömürgeleştiremedikleri için merakları katlandı”

Panelistlerden FSMVÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydın Uğurlu, Anadolu’da dokumacılığın tarihinin epeyce eskilere dayandığını söylemiş oldu.

Uğurlu, Oğuz uzunluklarının Anadolu’ya yerleşmesinden itibaren dokumacılığın daha da zenginleştiğine dikkati çekerek hayvancılığın da dokumacılığa gereç sağladığını anımsattı.

Bugünlerde tanınan olan minimalist ömür stilinin Anadolu göçebelerine ilişkin olduğunu söz eden Uğurlu, göçerlerin sanat yapıtı ürettiğini ve biricik dokumalar işlediğini anlattı.

Uğurlu, Türklerin bu coğrafyanın sömürgeleştirilmesine müsaade vermediğinin altını çizerek, “Batı külçeşidinin dünyada sömürgeleştirdiği ülkelerin haricinde kaldık. Merakları daha da katlandı. İngiliz dokumacılık toplayıcılarından biri kitabında yazıyor, ‘Anadolu un çuvalına benzeri, silkeledikçe tozar.’ diyor.” tabirini kullandı.

Prof. Dr. Tezcan: “Ürünü beğenilmeyen esnafın pabucu dama atılırdı”

Nişantaşı Üniversitesinden Prof. Dr. Hülya Tezcan da “Saray Dokumaları” başlıklı sunum gerçekleştirdi.

Tezcan, Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethettikten daha sonra dokumacılık ve dericiliği ön plana çıkararak bu alanda bir iktisat kurmaya çalıştığını söylemiş oldu.

Bursa, İstanbul ve Edirne’nin ipek dokumacılığında kıymetli bir yer edindiğini vurgulayan Tezcan, dokuma standartlarının en üst seviyede belirlendiğini, kaftanlık kumaşın çözgü sayısının bile aşikâr sayıda olduğunu, kumaş boyasının standardının bulunduğunu anlattı.

Tezcan, Osmanlı’da pazarların ve mamüllerin lonca başı ve kethüda tarafınca sıkı biçimde denetlendiğini aktararak mamüllerin beğenilmemesi durumunda 3 kere ihtar yapıldığını, “pabucu dama atılmak” tabirinin oradan çıktığını, eserin yanılgılı olması halinde her insanın gözü önünde pabucun dama atıldığını ve o esnafın dükkanının kapatıldığını belirtti.

Osmanlı’da iktisat bozulmaya başlayınca bunun esnafa yansıdığına işaret eden Tezcan dokumanın ortasında kullanılan ipek ölçüsünün azaldığını söylemiş oldu.

İstanbul Beylerbeyi Sabancı Olgunlaşma Enstitüsü Tasarım Sorumlusu Ayşe Dizman “Türkiye Dokuma Atlası Projesi Tanıtımı, Projenin Şimdiki Durumu ve Hedefleri” temalı sunum yaptı.

Panelin öğlenden daha sonraki oturumunda da Dr. Öğretim Üyesi Senem Uğurlu “Anadolu Dokumacılığının Günümüzdeki Durumu”, Dr. Lale Genç “Antropolojik Açıdan Kültürel Süreklilik ve Anadolu Dokuma Kültürü”, Dr. Meral Özomay “Yöresel Dokumalarda Doğal Boyama ve Teknik Analiz”, Dr. Ragsana Hasanova “Geleneksel Dokuma Külçeşidinin Mirasımıza Kazandırılması Maksadıyla Bilimsel Onarım, Konservasyon ve Dijitalleşme Aşamaları”, Doç. Raşit Gündoğdu “Dokumacılık Tarihi Açısından Arşiv Dokümanları ve Ehemmiyeti ve Dr. Nurayş Komser de “Kuşaklararası Transferin Sürdürülebilirliği Bağlamında Klâsik Türk Dokumaları ve Örnek Bir Uygulama” başlıklarında birer sunum gerçekleştirdi.

Kaynak: Anadolu Ajansı / Buket İnanç
 
Üst